دکتر زمانی پور متخصص زنان زایمان و نازایی غرب تهران -

فیبروم ها که به آن ها لیومیوم یا میوم نیز می گویند درحقیقت شایع ترین تومور خوش خیم دستگاه تناسلی زنانه می باشد و براساس اندازه، تعداد و محل قرارگیری لیومیوم علائم متغیر هستند.

علائم بالینی عبارتند از:
1- 80-70 درصد بیماران بدون علامت هستند و طی یک معاینه لگنی یا در سونوگرافی کشف می شوند.
2- خونریزی قاعدگی سنگین : شایع ترین علامت در فیبروم می باشد و در یک سوم بیماران علامت دار، رخ می دهد.
3- دیسمنوره : درد در موقع پریود.
4- علائم ادراری و روده ای : لیومیوم بزرگ موجب فشار بر احشای مجاور شده و می تواند یبوست و تکرر ادرار ایجاد نماید.
5- چنانچه فیبروم در ورودی لوله های رحم یا سرویکس (دهانه رحم) قرار گیرد ممکن است باعث نازایی شود.
6- فیبروم زیر مخاطی باعث اختلال در لانه گزینی جنین و به دنبال آن نازایی شود.
7- گاه حتی فیبروم می تواند باعث انسداد متناوب روده ای شود یعنی روده کوچک می تواند بین فیبرومهای پایه دارِ روی رحم ، گیر کند و باعث انسداد روده شود .

مناطق شایع فیبروم‌ها :

فیبروم می تواند در زیر مخاط رحم ، در لایه عضلانی رحم یا در روی رحم واقع شود. فیبروم ها در خانم های بالای 40 سال، چاق ودیابتی بیشتر دیده می شود. بزرگترین فیبروم گزارش شده توسط پزشکی بنام دکتر Hunt در سال 1888 بوده که 65 کیلوگرم وزن داشته است . در طول زمان در میوم ها تغییراتی ایجاد می شود که مهمترین ولی نادرترین آن تبدیل شدن به بدخیمی است البته شیوع این تغییر کمتر از یک در هزار است. این تغییر معمولاً با رشد سریع فیبروم همراه می¬باشد و لذا چنانچه پزشک متخصص زنان شما توصیه به تکرار سونوگرافی ها ( حدوداً هر 6 ماه ) می کند این توصیه را جدی بگیرید اما نگران نباشید .

روش های تشخیص لیومیوم :

1- تعداد زیادی از لیومیوم ها با معاینه لگن تشخیص داده می شود. در معاینه دو دستی یک رحم بزرگ و نامنظم وسفت قابل لمس می باشد.
2- سونوگرافی از راه شکم یا واژن بهترین شیوه جهت تشخیص می باشد.
3- MRI و روش های دیگر تشخیصی درصورت لزوم کمک کننده می باشند .

درمان 

درمان بیماری براساس وجود علائمی مانند خونریزی های شدید، ناباروری، هیدرونفروز (ورم کلیه ها در اثر فشار فیبروم روی حالب ها ) ، تکرر ادرار یا یبوست انجام می شود.
1) درصورت بی علامت بودن : بیمار تحت نظر پزشک معالج ، کنترل های مکرر (معاینه و سونوگرافی) خواهد شد.
2) اگر بیمار درد مختصر موقع پریود دارد یا خونریزی پریود قدری بیشتر از نرمال باشد؛ درمان با قرص های ضد بارداری یا مفنامیک اسید و داروهای مشابه انجام می شود.
اما چنانچه علائم شدید است : دو سوال اساسی وجود دارد: 1- آیا بیمار قصد حاملگی درآینده دارد؟ 2- آیا به دوران یائسگی نزدیک است؟ چنانچه نمی خواهد باردار شود و به یائسگی نزدیک نیست درمان قطعی هیسترکتومی (برداشتن رحم) می باشد.
ولی اگر قرار است بیمار باردار شود درمان شامل برداشتن فقط خود توده فیبروم می باشد و چون احتمال عود فیبروم نسبتاً زیاد است بایستی پس از مدت زمان خاصی (حدود یکسال) که پزشکتان به شما اجازه بارداری بدهد باردار شوید و اگر لیومیوم قسمت قابل ملاحظه ای از جدار رحم را گرفته بوده و برش اصطلاحاً به حفره رحم باز شده است پزشکتان به شما یادآوری خواهدکرد که در بارداری بعدی بایستی حتماً سزارین شوید تا از پارگی رحم حین انقباضات زایمان پیشگیری شود.
لازم است تأکید نمایم که اگر بیماری قصد بارداری در آینده را دارد برخلاف سایر عمل ها ( مثل اندومتریوز که در صفحات قبل تأکید شد)، جراحی باز بر روش لاپاروسکپی ارجح است مگر اینکه جراح درلاپارسکپی و بخصوص گره زدن حین عمل بسیار مجرب باشد در غیر اینصورت احتمال پارگی رحم در بارداری بعدی حتی بدون شروع انقباضات ، زیاد می باشد.

عود لیومیوم:

میزان عود 40-30 % و غالبا 5-3 سال پس از میومکتومی (برداشتن فیبروم) می باشد. خطر عود درخانم های جوانتر و در میوم های متعدد و کوچک، شایع تر از میوم منفرد و بزرگ است.

سرکوب لیومیوم با دارو

درمان دارویی اغلب برای کاهش حجم لیومیوم و یا جهت بهبود کم خونی بیماران قبل از عمل جراحی انجام می شود. این درمان عوارضی دارد شامل: گرگرفتگی – آتروفی دستگاه تناسلی- تسریع از بین رفتن توده استخوانی. اکثر لیومیوم ها پس از قطع درمان دارویی که اغلب آگونیست های GnRH می باشند به حجم اولیه باز می گردند.